Aardbeien planten – een handleiding

Aardbeien planten in de volle grond of in potten buiten kan in juni of augustus, of in het voorjaar vanaf half maart. De hoogste tijd om aan de slag te gaan dus! Maar om te beginnen zal je moeten kiezen welke rassen aardbeien je wil aanplanten, of het doordragers of junidragers worden en hoeveel planten je nodig hebt. Waar je op moet letten bij het kiezen en aanplanten van jouw aardbeien vertel ik je allemaal in dit artikel.

 

Welke aardbeienplanten?

Als het om aardbeien gaat zijn er heel veel verschillende rassen te koop, die allemaal weer hun eigen voor- en nadelen hebben. In de professionele teelt ligt de nadruk van de eigenschappen op houdbaarheid en stevigheid. Deze combinatie zorgt er voor dat de aardbeien ook na het verpakken en een paar dagen vervoer nog mooi glanzend in hun bakje liggen. Smaak is bij deze rassen alleen vaak ondergeschikt. Het voordeel van aardbeien in de moestuin of dicht bij huis telen is dus vooral dat je kan gaan voor rassen die volop echte zoete smakelijke aardbeien geven. Waarschuwing: Heb je eenmaal zelf geteelde aardbeien geproefd, dan wil je ze waarschijnlijk nooit meer uit de supermarkt eten! De belangrijkste zaken bij het kiezen van een geschikt aardbeienras leg ik verderop in dit artikel uit.

Junidragers en doordragers

Een ander belangrijk verschil zit hem in de oogstperiode van de planten. De meeste aardbeien planten geven een grote oogst in mei/juni (junidragers) en stoppen daarna met aardbeien produceren. De zogenaamde doordragers hebben een meer gespreide oogst en zullen over het algemeen van juni tot september-oktober of zelfs tot de eerste echte nachtvorst aardbeien blijven produceren. Als je graag aardbeien wil telen om jam, of sap te maken, dan is het handig als je een grotere oogst in één keer hebt. Junidragers zijn dan het meest geschikt. Wil je de aardbeien vooral vers consumeren en het liefst zo lang mogelijk genieten van het aardbeienseizoen? Kies dan zeker voor doordragers. Een combinatie van beide kan natuurlijk ook. Als je voor een deel junidragers aanplant heb je aan het begin van het seizoen een heerlijke overvloed aan aardbeien. Daarna volgen dan de doordragers die je de rest van de zomer en misschien zelfs een stukje van de herfst van aardbeien blijven voorzien. Wil je aardbeien in een kas of tunnel kweken? Dan zijn er ook rassen die hier speciaal voor geselecteerd zijn, zodat je nog eerder of langer van jouw aardbeienoogst kunt genieten.

De beste rassen voor eigen teelt

Zoals eerder al gezegd, is het grootste voordeel van zelf aardbeien telen de smaak. Je kan ze precies oogsten als ze volop rijp en zoet zijn. Je kan de rassen met de lekkerste smaak daarna niet lang bewaren, maar dat is meestal niet zo’n probleem! Ze zijn veel te lekker. Hieronder heb ik een overzichtje gemaakt van de eigenschappen van een paar bekende en minder bekende rassen zodat je wat inspiratie kan op doen. Ik heb alleen de rassen opgenomen met de beste bestendigheid tegen ziektes. Omdat ik het zelf absoluut niet aanraad om jouw aardbeien te bespuiten (nog een voordeel van eigen geteelde aardbeien!) is het fijn als de planten in een regenachtige zomer niet heel gevoelig zijn voor schimmels en andere ziektes. Heb je alleen plek voor een enkele aardbeienplanten in een pot of bak? Kies dan zeker voor een doordrager met een hoge opbrengst. Heb je meer dan voldoende plek voor verschillende soorten aardbeien of in elk geval veel planten? Dan kan je (voor een deel) natuurlijk ook gaan voor smaak in plaats van opbrengst.

 

Hoeveel aardbeienplanten heb ik nodig?

De opbrengst per aardbeienplant verschilt per ras en hangt er ook van af of de aardbeienplant een junidrager of een doordrager is. Om je een idee te geven van hoeveel aardbeien je kan verwachten geven we hier een gemiddelde opbrengst per aardbeiensoort. Een zeer productief ras zal meer aan de bovenkant zitten en een wat minder productief ras wat meer onderaan. Ook speelt mee of de plant dit jaar geplant is, of al aan zijn tweede jaar is begonnen. Het spreekt voor zich dat je de planten wel optimaal zal moeten verzorgen om de genoemde opbrengsten te halen.

• Junidragers geven per 10 planten tussen de 1,5 en 3,5 kg per jaar.
• Doordagers geven per 10 planten tussen de 4,5 en 6,5 kg per jaar.
• Rassen met extra kleine vruchten, zoals bosaardbeien geven per 10 planten tussen de 0,4 en 1,4 kg per jaar.

 

Waar koop je aardbeienplanten?

Aardbeienplanten zijn op heel veel plekken te koop. In tuincentra, bij kwekerijen, op beurzen en je ziet ze ook vaak in boerderijwinkels of op de markt. Wat je misschien nog niet wist, is dat je aardbeienplanten ook heel goed online kan bestellen. Je krijgt dan geen planten in pot, maar zogenaamde ‘frigostekken’ Dit zijn stekken die vorig seizoen van de planten zijn genomen en die in de koeling bewaard zijn. Na ontvangst plant je ze direct uit (dit is erg belangrijk om uitdroging van de wortels te voorkomen!!). Frigoplanten zijn per stuk vaak voordeliger dan aardbeienplanten in pot en de kans is groter dat je jouw favoriete ras kan vinden. Zeker als je wat meer planten nodig hebt, is het dus de moeite waard om hier eens naar te kijken. Ik bestel mijn aardbeienplanten altijd op aardbeiplantje.nl omdat ze daar ook een goede keus in biologisch geteelde planten hebben.

Heb je alleen plek voor een enkele aardbeienplanten in een pot of bak? Kies dan zeker voor een doordrager met een hoge opbrengst. Heb je alleen plek voor een enkele aardbeienplanten in een pot of bak? Kies dan zeker voor een doordrager met een hoge opbrengst.

Moet ik elk jaar nieuwe planten kopen?

Nee, je hoeft niet elk jaar nieuwe planten te kopen. In het eerste jaar zullen de aardbeienplanten nog niet vol produceren. Het tweede jaar kan je de beste oogst verwachten. Vanaf het derde jaar loopt de oogst iets terug. Als je merkt dat de oogst echt minder wordt, dan kan je het beste de planten vervangen door verse (frigo)stekken. Ook kan je om het jaar zelf stekken nemen en deze op een vers bed uit planten. Zo heb je elk jaar een bed met eenjarige planten en een bed met tweejarige planten die een topproductie hebben. En je kan eventueel ook nog een bed aanhouden met driejarige planten. Ook bij deze methode is het aan te raden om niet te lang van dezelfde planten door te stekken. De planten kunnen uitgeput raken als ze zowel vruchten als stekken moeten produceren. Neem in elk geval nooit teveel stekken per moederplant. Zeker niet als je daar nog vruchten van wil oogsten.

 

Hoe plant je aardbeienplanten?

Locatie

Aardbeienplanten hebben veel zon nodig om lekkere zoete sappige aardbeien te produceren. In de schaduw zullen de planten het prima doen, maar geven ze minder en zeker minder lekkere aardbeien. Kies dus het meest zonnige plekje uit.

Grond en voeding

Aardbeien houden van vochtige, maar niet kletsnatte grond waar voldoende compost en voedingsstoffen in zitten. Het beste kan je de aardbeien bemesten met een plantaardige mest en volop compost aan het begin van het seizoen. Plant je de aardbeien in bakken, ververs dan elk jaar, of in elk geval om het jaar de potgrond en zorg gedurende het groeiseizoen voor wat elke week wat extra vloeibare plantenvoeding. Let er wel op dat je dit niet op de aardbeien zelf giet en gebruik bij voorkeur een plantaardige biologische voeding.

Afstand

Aardbeien plant je het beste op  rijen met een afstand van 25-30 cm tussen de planten en minimaal 80 cm tussen de rijen. Dit laatste zorgt er voor dat je nog makkelijk tussen de rijen door kan lopen om te plukken. Je kan ook een dubbele rij planten met twee rijen op 30 cm afstand en dan tussen elke twee rijen een pad van 80 cm. Dit bespaart wat ruimte als je niet zoveel plek hebt. In potten hou je ook een afstand aan van 25-30 cm tussen de planten. Dichter planten is verleidelijk, maar zal enkel leiden tot kleinere aardbeien en zwakkere planten. De planten hebben ruimte nodig om grote sterke planten te worden, die veel vruchten kunnen dragen.

Diepte

Iets wat bij aardbeien heel belangrijk is, is hoe diep je de planten plant. Koop je planten in pot, dan plant je ze net zo diep als ze in de pot zaten. Het oppervlak van de pot komt dus gelijk met de grond. Controleer wel even of het hart van de plant (daar waar de nieuwe blaadjes tevoorschijn komen, net boven de grond zit. Dit is helemaal van belang als je zelf frigostekken gaat planten. Maak een gat met een handschepje door het schepje in de grond te steken en even goed heen en weer te wiebelen. Er is nu een sleuf ontstaan in de grond. Laat de frigostek hier voorzichtig in zakken, zodat de wortels zoveel mogelijk naar beneden de grond in gaan. Als de wortels in de aarde liggen, zet je de schep aan een van de kanten naast de plant en druk je de aarde weer dicht. Zorg hierbij dat het hart van de plant nog net boven de aarde uit komt en niet (half) begraven wordt met grond. Dit kan er namelijk voor zorgen dat de plant niet goed kan uitlopen en dus ook minder aardbeien kan maken.

Water

Geef na het aanplanten ruim water. en hou de planten goed vochtig totdat ze zichtbaar nieuwe blaadjes maken. Ook later in het jaar moe bij droog of heel warm weer genoeg water blijven geven. Aardbeienplanten die te weinig water krijgen zullen kleine of misvormde aardbeien geven, omdat ze niet voldoende vocht hebben om de vruchten te laten groeien. Sproei bij voorkeur tussen de planten en niet op de rijpende aardbeien. Dit kan er voor zorgen dat ze gaan rotten, zeker bij de wat meer gevoelige rassen.

Bodembedekking

In de professionele teelt worden buitenaardbeien vrijwel altijd in worteldoek geteeld. Dat wil zeggen dat het bed wordt afgedekt met zwart worteldoek en dat de planten in gaten of sleuven in het worteldoek worden geplant. Op deze manier krijgt onkruid zo min mogelijk kans. Een aardbeienbed onkruid vrij houden kan namelijk best een klusje zijn. Een meer ecologische oplossing is om stro (geen hooi!) rond de planten en tussen de bedden te leggen. Dit heeft twee functies. De aardbeien liggen na een regenbuitje niet in het natte zand en blijven dus mooi en schoon. En onkruid heeft minder kans om te kiemen. Een laagje stro is ook heel geschikt voor gebruik in grotere potten waar de aardbeien niet alleen maar over de rand hangen. Omdat stro resten van bestrijdingsmiddelen kan bevatten is het verstandig om bij een lokale boer of boerderijwinkel wat biologisch stro aan te schaffen. Als je een groot aardbeienbed hebt, is een hele hooibaal ook nog eens super voordelig!